29 Mart 2024, Cümə
Ağabala Ramazanov qayıtdı - FOTO
"Zirə"dən ardıcıl 15-ci qələbə
“Səbail”in hücumçusu: 1 qol, 2 qələbə
U-21 millimiz Ukraynaya da uduzdu

Ölkə futbolu

“RoBerti”lərin müqayisəsi və ya Prosineçkiylə Foqts arasında paralellər

Berti Foqts oktyabrın 17-də Azərbaycan milli komandasının baş məşqçisi postundan gedəndən sonra onu kimin əvəzləyəcəyi ilə bağlı aparılan qızğın müzakirələr nəhayət, başa çatdı. Robert Prosineçkinin bu vəzifəyə gözlənilən təyinatı AFFA-nın İcraiyyə Komitəsinin son iclasında gerçəkləşdi. Bununla da millimizdə yeni era - “Prosineçki erası” başladı.

Avro-2016-nın seçmə mərhələsində gələn ilin martın 28-də Malta yığması ilə Bakıdakı oyunda rəsmi debütünü gerçəkləşəcək 45 yaşlı xorvatiyalı mütəxəssislə bağlı bir sıra maraqlı məqamlar diqqətimi çəkdi. Bu yazıda Prosineçkiylə Foqtsu birləşdirən və fərqləndirən məqamlara xüsusi yer vermişəm.

Almaniyada doğulan, Almaniyada oynamayan

Prosineçki uzun illər Yuqoslaviya, Xorvatiya müstəqillik əldə edəndən sonra isə bu ölkənin vətəndaşı olsa da, Almaniyaya da bağlılığı var. Belə ki, o, məhz Foqtsun vətənində dünyaya gəlib. Xorvatiyalı çalışdırıcı Almaniyanın Şvenningen şəhərində, Yuqoslaviyadan gələn mühacir ailəsində anadan olub və uşaq yaşlarında tarixi vətəninə köçüb.

Maraqlıdır ki, Prosineçki 18 illik peşəkar karyerası ərzində çoxsaylı klublarda çıxış etsə də, bunlar arasında Almaniya təmsilçisi olmayıb. O, tez-tez klub dəyişən futbolçu olduğu halda, Foqts bunun tam əksini nümayiş etdirib. Belə ki, 68 yaşlı almaniyalı sabiq çalışdırıcımız 14 illik futbolçu karyerasında yalnız bir kluba bağlı olaraq, Münhenqladbaxt “Borussiya”sına sadiqliyini sona kimi nümayiş etdirib. Özü də Foqts Prosineçkiylə müqayisədə yaşıl meydanda çıxışını daha tez – 33 yaşında başa vursa da, ondan çox – 419 oyun keçirib. Hər halda, 35 yaşında futbolçu karyerasını bitirən yeni çalışdırıcımıza da klub səviyyəsində 400 oyun səddinə çatmaq nəsib olub.

Eyni bürcdən, eyni gündə

Adlarındakı “bert”lə oxşar olan Foqtsla Prosineçki ata-oğul yerinə düşür. Hər halda, onların arasında 23 yaş fərq var. Bu iki məşhur futbol adamını qış aylarında dünyaya gəlmələri və eyni bürcdən olmaları birləşdirir. Belə ki, Foqts dekabrın 30-da, Prosineçki yanvarın 12-də anadan olub və bu tarixlərin ikisi də oğlaq bürcünə düşür. Onların təyinatları eyni tarixdə - 3-də gerçəkləşib. Fərq ondadır ki, Foqts 2008-ci ilin aprelin 3-də, Prosineçki 2014-cü ilin dekabrın 3-də millimizə gətirilib. Xorvatiyalı mütəxəssislə ayın 3-də 3 illik müqavilə imzalanması diqqət çəkir.

Çempionluğa gedən və qovulduğu oyunlardakı duellər

Təbii ki, Foqts futbolçu karyerasını bitirənədək Prosineçki peşəkar karyeraya başlamadığından, onlar yaşıl meydanda üz-üzə gələ bilməzdi. Ancaq bu, heç vaxt rəqib olmadıqları anlamına gəlməməlidir. Belə ki, onlar ardıcıl 2 mötəbər turnirin - 1996-cı il Avropa və 1998-ci il dünya çempionatının final mərhələsində öz yığmalarının heyətində bir-birlərinə rəqib olub. Təbii ki, Foqts məşqçi, Prosineçki futbolçu qismində. Həmin çempionatlardan birincisi almaniyalı üçün qızıl, ikincisi isə qara hərflərlə yazılan yarışdır.

Foqtsun məşqçilik karyerasında yeganə titul məhz 1996-cı ildə Avropa çempionu olmasıdır. Turnirin 1/4 final mərhələsində Almaniya və Xorvatiya yığmaları arasında Mançesterdə keçirilən oyun Bundestimin 2:1 hesablı qələbəsi ilə nəticələnib. Prosineçki bu matçda 90 dəqiqə oynayıb. Berti Foqtsun baş məşqçisi olduğu komanda İngiltərə keçirilən həmin qitə birinciliyində finala kimi irəliləyərək, sonda qalib olub.

Maraqlıdır ki, bu 2 yığma 2 il sonra dünya çempionatının final mərhələsində də 1/4 finalda görüşüb. Bu dəfə Xorvatiyanın 3:0 hesablı sensasion qələbəsi qeydə alınıb. Prosineçki bu matçda ehtiyatda qalıb. Foqts Liondakı həmin acı məğlubiyyətdən sonra Almaniya millisindən qovulub. Tale elə gətirdi ki, onu Azərbaycan yığmasından da xorvatiyalılar böyük hesablı məğlubiyyətlə (0:6) yola saldı.

Fərqli dünya çempionu, ən cavan əcnəbi baş məşqçi

Prosineçki millimizin 22 illik tarixinə 4-cü əcnəbi baş məşqçi kimi düşdü. Onlardan Foqtsadək qısa müddət bu postda olan makedoniyalı Qyoko Hacıyevskini nəzərə almasaq, digərləri futbolçu kimi dünya çempionluğunu qazanıb. Belə ki, milli komandamızın ilk əcnəbi çalışdırıcı olmuş braziliyalı KarlosAlberto Torres 1970-cu ildə keçirilən mundualın qalibi, “Futbol kralı” Pelenin kapitanı olub. Digər keçmiş müdafiəçi Foqts sonrakı - 1974-cü ildə keçirilən dünya çempionatının qızıl medalını qazanıb. Prosineçkiyə isə 1987-ci ildə Yuqoslaviyanın heyətində 20 yaşlılardan ibarət yığmalar arasında dünya çempionatının qalibi olmaq nəsib olub. Onu 59 yaşlı Hacıyevskiylə birləşdirən uzun illər bir ölkədə - artıq tarixin yaddaşına köçən Yuqoslaviyada yaşamalarıdır. Prosineçki əcnəbi çalışdırıcılarımız arasında yaşca ən kiçiyidir. Millimizin baş məşqçiləri arasında ən cavan - 38 yaşında bu vəzifəyə təyin edilən Vaqif Sadıqov olub.

Azərbaycana keçmiş məşqçisindən sonra gələn

Prosineçkinin həmyerlilərindən ölkəmizdə legioner həyatı yaşayanlar çox olsa da, məşqçilər haqda bunu deyə bilmərik. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycanda işləmiş xorvatiyalı futbol çalışdırıcısı kimi yalnız “Neftçi”nin sabiq yarımmüdafiəçisi Darko Çordaşın atası Stepan Çordaşın adını çəkmək olar. Üstəlik, 2005-ci ildə “Olimpik”in (indiki AZAL) yüksək liqada ilk baş məşqçisi olmuş bu təcrübəli mütəxəssis debüt mövsümünün (2005/06) əvvəlində istefaya göndərildiyindən ölkəmizdə çox qısa müddət fəaliyyət göstərib.

Hər halda, Çordaş Prosineçkiyə yaxşı tanışdır. Məsələ ondadır ki, o, Xorvatiyanın əfsanəvi məşqçisi Miroslav Blajeviçin uzun illər yığmada köməkçisi olub. Çordaş Prosineçkinin bürünc medal qazandığı 1998-ci il dünya çempionatında Blajeviçinin başçılıq etdiyi məşqçilər korpusunda yer alıb. Göründüyü kimi, Prosineçki keçmiş məşqçisindən sonra futbolumuzda çalışacaq 2-ci xorvatiyalı mütəxəssisdir.

Tərlan Əhmədovun rəqibi, Saşa Stamenkoviçin baş məşqçisi

Yeni baş məşqçimizin futbolçu kimi qazandığı mükafatlar arasında 1990-cı ildə gənclər arasında Avropa çempionatının gümüş medalı da var. Yuqoslaviya həmin turnirin finalında SSRİ-yə məğlub olub ki, çempion komandanın heyətində azərbaycalı futbolçu Tərlan Əhmədov yer alıb. Düzdür, millimizin sabiq kapitanı, AZAL-ın hazırkı baş məşqçisi olan 43 yaşlı Əhmədov 2 dəfə keçirilən həlledici matçlarda meydana çıxmayıb. Prosineçki isə Simferopolda 1:3 hesabıyla uduzduqları oyunda 90 dəqiqə forma geyinib, Sarayevoda 2:4 hesabıyla yenildikləri matçı kənardan izləyib. Keçmiş yarımmüdafiəçi həmin qitə birinciliyinin ən yaxşı gənc futbolçusu seçilib.

Məlum olduğu kimi, Prosineçki karyerasında ən yüksək titulu – Çempionlar Kubokunu (hazırkı Çempionlar Liqası) qazandığı “Srvena Zvezda”da həm də baş məşqçi olub. Bu, 2010-2012-ci illərdə olub və xorvatiyalının baş məşqçi kimi ilk iş yeri idi. Onun 2010/11 mövsümündə sərəncamında olmuş qapıçılardan ikisi futbolsevərlərimizə yaxşı tanışdır. Söhbət serbiyalı əlcək sahibləri Saşa Stamenkoviçlə Boyan Pavloviçdən gedir. Stamenkoviç 2011-ci ilin yayında Belqrad klubundan gedişindən sonra “Neftçi”də çıxış edir. Pavloviç isə 2011/12 mövsümündə “Qarabağ”da oynayıb.

Beləliklə, Foqts futbolumuzda arxada qalan, Prosineçki yeni açılan səhifədir. Bizlərə isə millimizdə yeni səhifə yazmağa hazırlaşan ötənlərin məşhur “8 nömrə”sinə uğurlar arzulamaq qalır...

Mehman SÜLEYMANOV




Şərh yazılmayıb
ŞƏRH YAZ
Adınız, Soyadınız *  
E-mail    
Təhlükəsizlik kodu    
Kodu daxil edin *  







Arxiv

Mart 2024
B.eÇ.aÇC.aCŞB
01 02 03
04 05 06 07 08 09 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31