Ölkə futbolu
TOPAZ və onun Premyer Liqası

23 dekabr 1997-ci ildə çox gözəl bir “Bədən tərbiyyəsi və idman haqqında” Azərbaycan Respublikası qanunu qəbul edildi. Bu qanun qəbul ediləndə idman ictimaiyyəti çox sevindi. Hətta sevinənlər arasında biznesmenlər də var idi. İdman ictimaiyyətinin sevinməsini normal qəbul etmək olar: idmanın nüfuzunun yüksəldilmsi və sairə.
Bir xeylaq müddət biznesmenlərin bu qanunun qəbuluna sevinmələrini də idman ictimaiyyətinin sevinci ilə bərabər tutdum. Fikirləşdim ki, yəqin bizim biznesmenlər də idmanın inkişafı üçün əlindən gələn və gəlməyən hər şeyi edəcəklər.
Ehtimalım özünü doğrultmuşdu. Biznesmenlər əllərindən gələn və gəlməyən hər şeyi etdilər. Amma idmanın inkişafına yox, qazandıqlarını vergidən necə gizlətməyi, daha sonra hətta bir az da irəli gedərək “idman mərc oyunlarını” maliyyə fəaliyyəti hesab edilməsi üçün qanunvericilikdə dəyişiklik edilməsindən belə. O dəyişikliyə kimi “idman mərc oyunlarını” vergi diliylə desək 18%-likdə oturmuşdular və dövriyyədən 18% məbləği büdcəyə köçürməyə məcbur idilər. Indi isə rahatçılıqdı, çünki maliyyə fəaliyyəti xidməti 18%-dən azaddılar, ancaq mənfəətdən vergi verirlər.
Ola bilər ki, bu qeyd etdiklərim idman ictimaiyyətinə (futbol komandalarının azarkeşləri, idmançılar) aidiyyatı olmasın və niyə də olmalıdı? Adamlar oyuna baxıb həzz alırlar, digəri isə oynayıb, pulunu qazanır. Onlara həqiqətən pulun mənbəyi o qədər də önəmli deyil. Önəmli başqa məsələdi.
Futbol üzrə milli çemppionatın keçirilməsinin sponsoru TOPAZ-dı. O TOPAZ ki, Azərbaycanda mərc oyunlarının keçirilməsində şəriki yoxdu. Şərik olanları da qanunvericiliyin imkan verdiyi qədər sıradan çıxartmaq olur.
TOPAZ bir idman markasıdı. Sahibi “Azərİnteltek” ASC-di. Indi də ASC kimi qalıb-qalmamasından xəbərim yoxdu. Bununla bağlı bir neçə il əvvəl babat bir araşdırma yazılarım mətbuatda getmişdi. Həmin araşdırma yazılardan sonra gözəgörünməz qüvvə qanunvericilikdə dəyişiklik etməyə məcbur qaldı.
Dəyişiklikdən sonra Aşıq Ələsgər demişkən, sındı qol-qanadım, yanıma düşdü. Bu haqda yazmayacağıma söz verdim. Amma və lakin sözümü tuta bilmədim. Səbəbini açıqlayacam. Və əslində bu yazının yazılmasında məqsəd budu.
Qayıdaq 1997-ci ildə qəbul edilmiş qanuna. Həmin qanunun 21-ci maddəsində deyilir ki, Bədən tərbiyəsi və idmanın maliyyə mənbələri Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsindən ayrılan vəsaitdən, idman tədbirlərinin televiziya vasitəsilə translyasiyasından, tamaşa xarakterli bədən tərbiyəsi və idman tədbirlərindən, idman lotereyasının keçirilməsindən daxil olan vəsaitdən, fiziki və hüquqi şəxslərin ianələrindən və digər mənbələrdən maliyyələşdirilir.
Çox gözəl maddədi. Alqışlanmalıdı. Bütün normal ölkələrə örnək olası maddədi. Yəni, birbaşa mənbəni göstərib.
Keçək qanun 22-ci maddəsinə. Bədən tərbiyəsi və idmanın inkişafına sponsorluğun əsasları və qaydası Azərbaycan Respublikasının müvafiq qanunvericiliyi ilə müəyyən edilir.
Hə, bax bu müvafiq qanunvericiliyi illərlə gözlədik. Düz 13 il. Bu 13 il ərzində maliyyələşmənin və sponsorluğun mənbəyi bilinsə də, qədəri bilinmədi. Əslində qədəri indi də bilinmir. AFFA hər il rəqəmlər açıqlayır. Ümumi rəqəmlər. Hara nə xərclənməsi bilinmir. Heç bizə maraqlı da deyil. Öz pullarıdı, özləri bilər hara xərcləyərlər.
AFFA sağ olsun yenə, rəqəmləri hər il açıqlayır. Amma di gəl ki, TOPAZ “Nuh deyir, peyğəmbər demir”, mülki qanunvericiliyin tələbi olmasına baxmayaraq yaranandan bəri heç bir maliyyə ilində maliyyə hesabatını ictimaiyyətə açıqlamayıb. Bunu da özləri bilər. Öz pullarıdı. Açıqlamaya bilərlər. Amma di gəl ki, hər il bir Premyer Liqada oynayan futbolçu “bu oyun satılmışdı”, “bu oyun alınmışdı” kimi bəyanatlar verməsi TOPAZ-ın sponsorluq etdiyi Premyer Liqada hansı pulların “dövriyyə” vurmasını ortaya qoyur.
Mərc oyun həvəskarları isə yazır. Kupon yazırlar, pullar xərcləyirlər. Analiz edirlər, komandaların vəziyyətinə baxırlar, hansı oyunçunun oynayıb-oynamamasını müzakirə edirlər, amma di gəl ki, udduqları pul cüzi, udduzduqları isə TOPAZ-ın insafına gedir. TOPAZ-ın da Allah insafını kəsməsin.
Burada bu söhbətə nöqtə qoyardım. Lakin yadıma düşdü ki, axı TOPAZ markasının sahibi Açıq Səhmdar Cəmiyyətdi, sponsorluq etdiyi Premyer Liqaya ödədiyi pulun miqdarını açıqlamağa borcludu.
Amma yox, bu dəfə nöqtəni qoyub, gələn dəfə üçün yeni abzasdan başlayacam. TOPAZ-ın xərclədiyi pulların abzası olacaq...
Mehman MURADLI

Şərh yazılmayıb
|
ŞƏRH YAZ
|
Çox oxunan xəbərlər
- “Neftçi” daha iki transferi rəsmiləşdirdi - ÖZƏL
- Vüqar Nadirovla yolları ayıran “Şəmkir”də yeni baş məşqçi
- “Turan Tovuz” “Benfika”nın yetirməsini transfer edir - EKSKLÜZİV
- “Kəpəz”dən ayrılan futbolçu “Səbail”də - ÖZƏL
- Firuz Abdulla: “Ümidvarıq ki, turnir cədvəlində əlifba sırası “Səbail”in “S”-i ilə pozulacaq”
- “Kəpəz” yeni baş məşqçisi ilə bu gün müqavilə imzalayır
- “Kəpəz” ölkə xaricindən məşqçi gətirir
- AFFA fil qulağında yatır...
- “Baku Fire”in məşqçisi diplom aldı
- “Sabah”dan ayrılan İrasabal sabiq “Neftçi”linin yanına yollandı
- “Səbail”in hücumçusu legioner həyatı yaşayacaq - ÖZƏL
- Andrade “Neftçi”yə keçməyəcək
- “Araz-Naxçıvan” ilk transferini reallaşdırdı
- Rəşad Sadıqovdan “Neftçi” rəhbərliyinə təşəkkür
- Dünən “zero” təkcə pivə deyildi
-
22:04
İmad Faraj rəsmən “Neftçi”də
-
21:12
“Qəbələ”dən üçüncü transfer: anqolalı vinger heyətə cəlb olundu
-
20:51
“Lill”in yetirməsi “Neftçi”də - SON DƏQİQƏ
-
19:45
“Turan Tovuz”da 3 yeni təyinat
-
19:00
“Qarabağ”ın gənclər komandası İsveçdə yarışacaq
-
18:37
"Zirə" Türkiyəyə getdi FOTOLENT
-
18:26
Daha bir boksçumuz bürünc medal qazandı
-
17:58
“Boavişta”nın müdafiəçisi “Kəpəz”də
-
15:19
Azərbaycan boksçusundan bürünc medal
-
13:43
Benzia Çin klubunun hədəfində
-
12:51
"Fluminense"ni yarımfinala daşıyan qələbə VİDEO
-
12:24
Günün canlı yayımlanacaq oyunları - TV AFİŞA
-
12:02
“Qalatasaray”da ayrılıq
-
11:35
AFFA-nın qabaqdangəlmişliyi
-
11:17
Şakir Seyidov yenidən "Kəpəz"də
-
10:48
Məhkumlar arasında badminton yarışı keçirilib
-
10:23
"Çelsi" dünya çempionatının yarımfinalında VİDEO
-
09:56
Emin Əmrullayev: “Azərbaycan millisi ölkə qadın basketbolu tarixində ilkə imza atdı”
-
09:30
“Zirə”nin rəqibindən eyni hesablı qələbə
-
01:09
Dünya çempionatında ilk yarımfinalçı məlum oldu
-
00:14
Samir Abasov: "Transferlərlə bağlı qərarı 100-də 100 mən verirəm"
-
22:50
"Qəbələ" növbəti transferini açıqladı
-
21:29
"Neftçi"də üzlər gülür FOTOLENT
-
21:03
Azər Salahlının yeni klubu müəyyənləşdi
-
18:41
Babək Quliyev UEFA-dan təyinat alıb
-
18:17
Rövşən Hüseynlinin yeni klubu müəyyənləşdi
-
17:54
Millimizin böyük məşqçisi: “Avropa çempionatında yüksək nəticə göstərdik”
-
17:35
“İmişli” 7 yoxlama oyunu keçirəcək
-
17:22
“Araz-Naxçıvan”ın rəqibi şotlandlarla bacarmadı
-
16:48
"Yuventus"da kanadalı hücumçu
-
16:16
"Qarabağ"ın bugünkü məşqindən FOTOLENT
-
16:00
Keyta: “Araz-Naxçıvan”ın uğur qazanması üçün əlimdən gələnin ən yaxşısını edəcəm”
-
15:39
Azərbaycan və Polşa arasında antidopinq sahəsində müzakirə
-
14:53
Uilyams 10 illik müqaviləyə imza atdı
-
14:21
Veşoviç: “Artıq “Qarabağ”da darıxırdım, yeni motivasiyaya ehtiyac duyduğumu hiss etdim”
-
14:04
Aaron Remzinin yeni klubu müəyyənləşdi
-
13:47
“Roma” özbək hücumçunu Türkiyə klubuna icarəyə verdi
-
13:12
Azərbaycan klubunda yeni baş məşqçi
-
12:55
"Milan" yeni transfer reallaşdırdı
-
12:38
“Rza Cəfərovla maraqlanan klublar var” - “Neftçi”dən açıqlama
-
12:26
Azərbaycan kikboksçusu Tailandda keçirilən turnirdə qələbə qazanıb
-
12:09
"Qarabağ" yeni mövsümə hazırlaşır VİDEO
-
11:43
Bakıda daha bir avarçəkmə yarışı keçiriləcək
-
10:51
Santuş Jotanın faciəvi ölümündən danışdı
-
10:37
Günün canlı yayımlanacaq matçları - TV AFİŞA
-
09:24
Azərbaycanın daha iki boksçusu Dünya Kubokunda yarımfinala yüksəlib
-
17:58
“Araz-Naxçıvan”ın "Aris"lə oyunlarının hakimləri açıqlandı
-
17:31
Azərbaycan boksçuları Özbəkistanda təlim-məşq toplanışına başlayıblar
-
17:14
Çempionlar Liqası: “Araz-Naxçıvan”ın rəqibləri müəyyənləşdi
-
16:47
“Traktor”un Çempionlar Liqasında oyunları Azərbaycanda yayımlanacaq
05.07.2025
04.07.2025
03.07.2025













